Hibsekrib

Hibsekrib

“Ga je in de Hibsekrib wonen? Wij noemden dat de krotjesstraat. Allemaal arme huisjes en arme mensen. Als kind durfden we niet door dat straatje te lopen. We liepen liever om.” Deze zin komt uit een verhaal op de site van Geheugen van Oost. Het geeft aan hoe er over de Hibsekrib werd gedacht. De mensen die er woonden of er familie hadden, hebben juist warme herinnering aan het straatje. Ze waren over het algemeen arm maar de saamhorigheid was groot. In de ogen van mensen uit de wat chiquere huizen was het niet zo’n best buurtje. Je kon  maar beter omlopen.

Wat was de Hibsekrib eigenlijk en hoe kwam het aan die naam?

Als men het over de Hibsekrib heeft wordt bedoeld het doodlopende straatje aan de Middenweg bij Elsa's Café, voorheen Oud- later Nieuw-Rosenburg. Het straatje loopt paralel aan de Hogeweg. Helemaal doodlopend is het niet meer. Er is in de jaren ’70 een trappetje gemaakt naar de Linnaeusparkweg, over het terrein waar ooit, begin 20ste eeuw, een houten hulpkerkje stond.

Het straatje is aangelegd omstreeks 1860. De Watergraafsmeer was toen nog een zelfstandige gemeente. Op bovenstaande kaart is te zien dat er nog weinig bebouwing was. Welgestelde Amsterdammers bouwden destijds hun privé-paradijsjes in de pas drooggelegde Watergraafsmeer. Alleen Frankendael is daar nu nog van over. De Middenweg werd een straat met deftige herenhuizen. Het eerste huis in dit zijstraatje van de Middenweg was gebouwd door de heer J. Ipsen en daardoor ging het straatje de Ipsenstraat heten.

Er zijn meerdere verhalen over het ontstaan van de naam Hibsenkrib. Omdat het eerste huis in dit straatje was gebouwd door de heer Ipsen, ligt het voor de hand dat de naam Hibsekrib een verbastering was van de naam Ipsenstraat. Maar ook zouden de inwoners nogal eens een feestje geven en dan in wijde baaien broeken, genaamd Hipsen of Jupsen, ronddansen. Het zou een volkje zijn dat het leven nogal gemoedelijk opnam. Daardoor zou het van de andere bewoners van de Watergraafsmeer de naam Hibsekrib hebben gekregen.

In 1886 hadden de bewoners van de Ipsenstraat een verzoek aan de gemeenteraad gestuurd om verbetering aan te brengen in de betreurenswaardige toestand van hun straat. Hun verzoek werd ingewilligd en de Ipsenstraat werd bestraat. Er kwamen zelfs twee lantaarnpalen, één aan het begin en één aan het einde. Tevens werd er een gemeentelijke lantaarnopsteker benoemd die die straatverlichting aanstak als er geen maan scheen. In 1917 werd het straatje aangesloten op het electriciteits- en gasnet.

Een aardig weetje over de Hibsekrib is de viering van de Onafhankelijkheidsherdenking in 1913. De bewoners hadden voor de ingang van hun straat een met groen en bloemen versierde erepoort opgericht, waarin 's avonds lampions brandden. Ze wonnen er de eerste prijs mee. Geheel rechts op bovenstaande foto zit de populaire burgemeester J.W. de Wit. De Wit was de laatste burgemeester van de onafhankelijke gemeente Watergraafsmeer, tot die werd geannexeerd door Amsterdam op 31 december 1920.

De Linnaeusdwarsstraat

Ergens eind 19e eeuw is de naam Ipsenstraat verdwenen en is het Linnaeusdwarsstraat gaan heten, maar de naam Hibsekrib is in de volksmond blijven bestaan. Het zou kunnen zijn dat de naam is veranderd omdat er een geheel nieuwe woonwijk was gepland aan het eind van het straatje; het Linnaeuspark.

Watergraafsmeer breidde zich enorm uit. Al onder leiding van Burgemeester de Wit werden er plannen gemaakt voor nieuwe woonwijken, ja zelfs een compleet nieuw, prachtig plan voor de hele gemeente. De plannen voor Betondorp zijn toen al gemaakt. Helaas voor Burgemeester de Wit ging dit plan niet door vanwege de annexatie maar als je goed kijkt zie je op onderstaande kaart de contouren van de Hibsekrib en was het dus in die plannen opgenomen!  

Aan de Hibsekrib zelf veranderde lange tijd niet veel, maar in de loop der jaren liep het achterstalling onderhoud nogal op. Veel pandjes aan het begin van de straat zijn in de tweede helft vorige eeuw gesloopt en vervangen door nieuwbouw woningen, die een schril contrast vormen met de gerenoveerde woningen in het laatste stuk van de straat. 

Ondertussen is het straatje helemaal geen krotjesstraat, waar je niet zou moeten gaan wonen meer.  Er zijn diverse bed&breakfasts die het aanbieden als authentiek stukje Amsterdam. Een appartement huren kost er tegenwoordig al gauw meer dan 1000€ per maand. Wil je er een huis kopen, dan moet je er toch wel op rekenen dat je een half miljoen moet neertellen voor een pandje!

Bron: Bovenstaand artikel is samengesteld op basis van verhalen op de site van Geheugen van Oost.

Dit verhaal is verschenen op de site Annexaties 1921 van Ons Amsterdam.